اگرچه تاریخ بشر نشان داده که جرم جزء جداییناپذیر جوامع انسانهاست اما پیشگیری از جرم اهمیت ویژهای در کاهش معضلات اساسی و آسیبهای اجتماعی دارد.
باید گفت که تقویت و تربیت وجدان یا نفس سرزنشگر یکی از کارکردهای اساسی دین برای رویارویی با انحراف و پیشگیری از جرم است .
استاد شهید مرتضی مطهری میگوید« هر اندازه که ایمان مذهبی انسان بیشتر باشد بیشتر به یاد خداوند است و هراندازه که انسان به یاد خداوند باشد کمتر معصیت میکند و به هر اندازه که انسان غافل باشد یعنی خداوند را فراموش کرده باشد بیشتر معصیت میکند و هر اندازه که خداوند بیش تر به یادش بیاید کمتر معصیت میکند»
بنابراین بهنظر میرسد چنانچه پرهیزگاری و نیکوکار بودن در جامعه گسترش پیدا کند این صفت عامل کاهش جرم و باعث جلوگیری از تضییع حق دیگران می شود.
صفات انسانهای نیکوکار و پرهیز گار را حضرت علی علیه السلام در نهجالبلاغه به بهترین وصف بیان فرمودهاند که مواردی از این صفات را جمع آوری نموده ذیلا برشمرده میشود.
پرهیزگاران و نیکوکاران
بندگان ناب و ویژه خداوند آنهایی هستند که :
-1 در همه حال پروردگار خود را بهخاطر داشته و یک لحظه از آیین انسانیت و مقررات دین غفلت نمیکنند
-2 دنیایی زیبای شما در نظر آنها بهقدر برگ خشکیده درخت و پشم فرو ریخته ای ارزش و نام ندارد.
-3 آنها در گفتار راستگو و در معاشرت و رفتار فروتن و متواضع اند چشمان عفیفشان پاکبین و بلندنظر و گوشهای آنها فقط به سخنان حکیمانه و پسندیده باز است .
-4 آنها بسیار اندک نیاز و قناعت پیشه اند و با همه پاکدامنی چشمان باحیا و شرمنده دارند .
-5 تهیدستی آنها را به ستوه نمیاندازد و نه زرقوبرق دنیا از گلیم اقتصاد پایشان را بیرون میبرد.
-6 نیکوکاران از فرط خاموشی و متانت بیمار بهنظر میآیند ولی سالمترین خونها در بدن آنها جوش میزند و پاکترین ارواح بر بالای سرشان سایه انداخته است.
وه! که چه قلبهای گرم و حساس و بردبار و شجاع که در سینه های آنها میتپد که درعین سنگینی وثبات مالامال از عاطفه و مهربانی است.
-7 دیو نفس در درونشان به زنجیر عفت و تقوا چنان بسته است که یارای جنبش و حرکت ندارد ولی معذلک با کمال دقت و اعتیاد زندگی خود را تحت نظر گرفته هرگز نمیگذارند از قانون انسانیت و دین اندکی غافل و منحرف شوند.
-8 نیکوکاران هرگز کینه کسی را به دل نمیگیرند و در مقابل مردم ناسزاوار و بدگو ، خوشرو و متبسمند باآنکه رفتارشان از نسیم سحر ملایمتر و لطیفتر است ولی چنان در تصمیم محکم و پایدارند که هیچ حادثهای کوه شکن نمیتواند بنیان اراده آنها را متزلزل و خراب کند .
-9 گفتارشان همیشه مقرون به کردار است .
-10 نسبتبه دشمنان ملایم و منصف و با دوستان صمیم و خالصًا
-11 فقط بهزور بازوان خود و الطاف الهی اتکا دارند و جز از نان حلال به هیچ مال وخوراک گوارا(حرام) دهن نمیآلایند
-12 به خطای خویش پیشاز قضاوت اعتراف میکنند و اگر حقی را فراموش نمایند درعین یادآوری از غفلت خود پوزش میخواهند .
-13 به عناوین موهوم طبقاتی با بیاعتنایی مینگرند و همسایگان را آزار نمیرسانند.
-14 دوری آنها از هر چه که صورت گیرد جز برای حفظ شرافت و عمل به دین نیست و به هر چیز که نزدیک میشوند نظری جز عطوفت و مهربانی ندارند.
-15 دوری آنها از روی تکبر و نخوت نیست و نزدیکیشان به فریب و نیرنگ آمیختگی ندارد.
-16 نیکوکاران هرگز بر سر راه دیگران دام نمی گسترانند و به هیچکس حتی به دشمنان خویش هم دروغ و افتراء نمیبندند.
۱۷ – در همه حال پرهیزگار و پاکدامن بوده و همواره احکام الهی را سرمشق زندگی خود قرارداده قدم از محیط عفت و تقوا بیرون نمیگذارند.
باشد که با گسترش پرهیزگاری و تقوا در جامعه شاهد کاهش جرائم و تخلفات باشیم .