این شعار را خیلی زیاد شنیده ایم که حادثه در کمین است؛ اما فکر می کنیم حادثه مال دیگران است و ما تافته جدا بافته هستیم و وقتی اتفاقی روی می دهد هزاران افسوس و آه که چرا چنین شد؟ و چرا این سانحه شوم گریبان ما رو گرفت و چرا مقدرات آسمانی در حق ما چنین عمل میکند و مصداق حالمان می شود این بیت:
قضا ز آسمان چون فرو هشت بر همه عاقلان کور گردند و کر
یعنی زمانی که قضای الهی؛ به مانند یک پرنده شکاری برای اجرای حکم بر روی زمین می نشیند؛ هیچ انسانی؛ حتی خردمندان و دانشمندان نیز نمی توانند در برابر آن ایستادگی کنند! همه آنان ناتوان و درمانده می شوند.
حادثه يا آسيب را می توان ناشي از انتقال سریع و حاد انرژي به يک فرد و يا از دست رفتن ناگهاني گرما و اکسيژن یکی دانست.
سازمان جهاني بهداشت نيز، حادثه (Accident )را چنین گفته است:« يک رويداد غيرمنتظره است که باعث آسيب می شود.» در اين تعريف، تأکيد عمدهاي بر روي ويژگي ناگهاني،غير منتظره وخارج از فرآيندهاي برنامه ريزي شده، وجود دارد.
حوادث را به طور کلی به 3 گروه حوادث عمدی، غیر عمدی و طبیعی تقسيم بندي می کنند؛ در اینجا بحث بر روی حوادث غيرعمدي؛ مانند حوادث ترافيکي، سقوط، سوختگی، غرق شدگي، خفگی، مسموميت، برق گرفتگي و حوادث ناشي از آتش بازي، حمله حیوانات و گزش جانوران زهری (عقرب) است. بر اساس تقسيم بندي کلي بالا و با توجه به حجم عمیق حوادث گوناگون می توان حوادث غيرعمدي را بر اساس محل وقوع نيز دسته بندي نمود که عبارتند از: حوادث ترافيکي (جاده اي و خيابانی( حوادث خانگي يا حوادث در منزل، حوادث محيط کار (حوادث در دانشگاه و … ( حوادث اماکن عمومی، حوادث محیط های ورزشی و… دانست. (1)
در بافق؛ حوادث کم و زیادی روی می دهد؛ از حوادث طرح فاضلاب شهری گرفته تا حوادث کارگری در شرکت فولاد بافق و اخیرا هم موتورسیکلت و به تازه گی غرق شدن در آب! همه اینها اگر ریشه یابی شود، علت هایی موجب بروز این حوادث می شوند که تک تک این عوامل در کنار هم موجب بروز یک فاجعه جبران ناپذیری خواهند شد. حال این پرسش مطرح می شود که برای کاهش این حوادث چه باید کرد:
برخی از محققان در اين زمينه 8 راهکار ارایه نمودند که می توان تا حدودی از وقوع این حوادث کاست:«1- پيشگيري از به وجود آمدن خطر 2- کاهش ميزان انرژی موجود 3- تغيير در ميزان و توزيع انرژي آزاد شده از منبع آن 4- جداسازي زماني و مکاني خطر از آنچه که باید محافظت شود 5- تغییر کیفیت های مربوط به خطر6- مقاوم تر کردن آنچه که باید محافظت گردد 7- مقابله با صدمات به وجود آمده توسط خطرات محيطي 8- استوار سازي، ترميم و بازسازی آنچه که آسيب ديده است.»
گرچه نمی توان گفت این آخرین حادثه هست؛ ولی برای کاهش و جلوگیری از بروز چنین حوادثی باید نهادهای مردمی و دولتی دست در دست هم داده و به دنبال محدودسازی و حصارکشی منابع خطر باشند تا جلو این فاجعه ها، بیشتر گرفته شود.
پی نوشت:(1) https://arakmu.ac.ir/file/download/page/1678078229-.pdf