الف) سایه گسسته
برای یادگیری چگونگی انجام این عمل، در ابتدای کار، 10 مربع 3*3 را ترسیم می کنیم و به ترتیب از شماره 1 شروع میکنیم.
برای انجام اینکار، نکات زیر بسیار مهم است:
1: برای تمرین سایه، باید دو انگشت بزرگ و شصت را زیر مداد قرار داده و انگشت وسط را در بالا طوری قرار دهیم که 2 سانتی متر از سرمداد فاصله داشته و با پهنای مغز قلم سایه اجرا میشود و تا مربع های ششم با نوک قلم کاری نداریم.
2: برای تمیزی کار، یک برگه تمیز را زیر دست خود بگذارید و تا جایی که امکان دارد، فاصله خود را از میز کار کم کنید تا بیشترین تسلط را بر کار داشته باشید.
3: در شروع کار، در خارج قسمتی که مربع ها رسم شده، چند بار روی سطح کاغذ بکشید تا خط صاف و یکدستی بدهد.
4: ازمربع اول شروع میکنیم. مداد را چنان نرم و آرام برروی سطح کاغذ میگذاریم تا جایی که فقط آن را حس کنیم. حال با همین فشار، سطح مربع را یکدست و بدون فضای خالی و خط خطی کردن سایه می زنیم.
پس از پایان سایه مربع اول، کار را با مربع دوم شروع کرده، اما با فشار اندکی به مداد، با ثابت نگهداشتن همین فشار، تا پایان سایه مربع دوم ادامه میدهیم. همین روال را برای تمام مربع ها انجام میدهیم. یعنی هر مربعی را با فشاری بیشتر از قبلی و کمتر از بعدی سایه بزنیم تا به مربع ششم برسیم، اینبار از نوک قلم نیز برای سایه زدن استفاده میکنیم که برای بدست آوردن سایه یکدست و تمیز کار مشکل تر خواهد شد، از اینجا به همان روش افزایش فشار بر روی هر مربع بعدی ادامه میدهیم تا هر مربع از مربع قبلی تیره تر و از مربع بعدی روشن تر باشد.
وقتی کار به پایان رسید، با نگاه کلی به هر ده مربع متوجه میشویم شدت رنگ سایه ها از کمرنگ به پررنگ مرتب شده است. به این ترتیب رنگ در مربع ها، تنالیته میگویند.
اگر این ترتیب و یکدستی تنالیته ها را نمی پسندید، میتوانید این کار را با ده مربع دیگر انجام داده، و همانطور که انتظار میرود، اکنون میتوانید میزان فشار را کنترل کرده، تا تنالیته یکدست تر و تمیزتر را انجام دهید.
نکته مهم اینکه سطح مربع، نباید جای خالی داشته باشد و تمام سطح مربع سایه بخورد که هرچه سایه یکدست تر و تمیز تر باشد، اینکار در آینده برایتان سهل تر خواهد بود، لذا از خط خطی کردن کار، جدا خودداری کنید و هرچه سایه ها نرم تر و لطیف تر باشد، به تسلط در سایه زدن نزدیک شده اید.
در جلسه بعد، به سایه زدن پیوسته خواهیم پرداخت.
سرکار خانم شمس الدینی
