کود کمپوست و روش های تولید آن
تولید کمپوست، بخش مهمی از مدیریت پسماند است، زیرا مواد غذایی و سایر مواد قابل تبدیل به کود کمپوست حدود ۲۰ درصد از زباله های محل های دفن زباله را تشکیل می دهند. کود کمپوست یک جایگزین برتر از نظر زیست محیطی برای استفاده از مواد آلی برای دفن زباله است. تولید کود کمپوست، انتشار گاز متان از محل های دفن زباله را کاهش میدهد و مزایای اقتصادی و زیست محیطی را فراهم میکند. تحقیقات اخیر توانایی کود کمپوست و انواع آن را در افزایش ظرفیت نگهداری آب، بهره وری و انعطاف پذیری خاک نشان داده است. در این مقاله قصد داریم به بررسی روش تولید کمپوست و مزیت های استفاده از آن بپردازیم.
کمپوست چگونه تولید می شود ؟
کود کمپوست ترکیبی از موادی است که به عنوان کود گیاهی و بهبود خواص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک استفاده می شود. معمولا با تجزیه گیاهان، ضایعات غذایی، بازیافت مواد آلی و کود دامی تهیه می شود. کود کمپوست و انواع آن، سرشار از مواد مغذی گیاهی و موجودات مفید مانند باکتری ها، تک یاخته ها، نماتدها و کمپوست قارچ ها است.
چرا ما به کمپوست احتیاج داریم؟
مواد تجزیه شده حاصل، اغلب شبیه خاک حاصلخیز باغ می شود. کود کمپوست حاوی سه ماده مغذی اولیه نیتروژن، فسفر و پتاسیم مورد نیاز محصولات باغی است. همچنین حاوی عناصر ضروری دیگر مانند کلسیم، منیزیم، آهن و روی است. به جای استفاده از کودهای مصنوعی حاوی مواد شیمیایی مضر، کود کمپوست و انواع آن یک جایگزین ارگانیک است.
مزایای استفاده از کود کمپوست:
کود کمپوست که کشاورزان از آن به عنوان طلای سیاه یاد می کنند، سرشار از مواد مغذی است و می تواند برای باغبانی، کشاورزی، پرورش کمپوست قارچ و گیاهان استفاده شود. در این قسمت به برخی از مزیت های استفاده از کود کمپوست، اشاره شده است.
•خاک را غنی می کند.
•رطوبت خاک را حفظ می کند.
•به سرکوب بیماری ها و آفات گیاهی کمک می کند.
•نیاز به کودهای شیمیایی را کاهش می دهد.
•تولید باکتریها و قارچ های مفید را تشویق میکند که مواد آلی را تجزیه کنند تا یک ماده غنی از مواد مغذی را ایجاد کنند.
•انتشار گاز متان و تولید کربن را از محل های دفن زباله کاهش می دهد_نکات مهم در تهیه کمپوست های خانگی و کمپوست های صنعتی
چهار عامل بر سرعت تجزیه آلی در تولید کود کمپوست موثر است:
•اکسیژن:
تولید کمپوست یک فرآیند هوازی است، به این معنی که اکسیژن برای تجزیه مواد آلی مورد نیاز است.
•مواد آلی:
توده های کودکمپوست باید حاوی ترکیبی از مواد غنی از نیتروژن (سبز) و مواد غنی از کربن (قهوه ای) باشد.
•آب:
رطوبت برای تولید کود کمپوست مهم است. در حالت ایده آل باید احساس رطوبت داشته باشد. از آنجایی که ۵۰ تا ۶۰ درصد وزنی آب است، درصد قابل توجهی رطوبت، از ضایعات مواد غذایی حاصل می شود.
•درجه حرارت:
مواد آلی در دماهای بالاتر سریعتر تجزیه می شوند، به این معنی که یک توده کمپوست فعال گرم است، حتی زمانی که بیرون سرد است. چرخاندن کمپوست گرمای بیشتری تولید می کند، اگرچه برخی از انواع کمپوست ها ممکن است به حرارت و اختلاط کمتری نسبت به سایرین نیاز داشته باشند.
موادی که نباید در تولید کود کمپوست استفاده شوند:
مواد ذکر شده که از آن ها نمی توانید در تولید کمپوست استفاده کنید، زیرا سبب فساد و ترشیدگی، حذف میکرو ارگانیسم های مفید و ایجاد بیماری می شوند.
•ضایعات گوشت، ماهی، مرغ
•محصولات لبنی
•فلز یا پلاستیک
•چربی، گریس، چربی یا روغن
•غذا های فراوری شده
•گیاهانی با بیماری یا آفات آشکار مانند سفیدک پودری یا شته ها
•مدفوع انسان
•حیوانات مرده یا فضولات حیوانات خانگی
از چه چیزهایی می توان برای تولید کمپوست استفاده کرد؟
تولید کمپوست خانگی با استفاده از زباله های آشپزخانه، حجم زباله های تولیدی را کاهش می دهد. می توانید با تولیدکمپوست خانگی به جای کود های شیمیایی، برای تقویت خاک گلدان ها و باغچه استفاده کنید. و اما چگونه کمپوست درست کنیم؟ برخی از مواد مورد استفاده در تولید کود کمپوست، به شرح زیر است:
•پوست تخم مرغ
•باقی مانده سبزیجات
•تفاله قهوه
•تفاله چای
•کارتن، کاغذ
•برگ های درختان
•کیسه چای و قهوه
•پوست میوه
•کاه و شاخه های خشک
روش های تولید کود کمپوست
ساده ترین روش برای تولید کود کمپوست، مخلوط کردن مواد آلی دارای کربن (قهوه ای) و نیتروژن (سبز) و همچنین مقدار زیادی هوا و آب، است. مواد غنی از نیتروژن مانند برگ، علف و ضایعات غذا هستند. قهوه ای ها مواد چوبی غنی از کربن هستند، مانند ساقه، کاغذ، و خرده های چوب. این مواد طی فرآیندی چند ماهه به هوموس تجزیه میشوند.
تولید کمپوست میتواند یک فرآیند چند مرحلهای و با نظارت دقیق با ورودیهای اندازهگیری شده از آب، هوا و مواد غنی از کربن و نیتروژن باشد. فرآیند تجزیه با خرد کردن مواد گیاهی، افزودن آب، و اطمینان از هوادهی مناسب با چرخاندن منظم مخلوط در یک فرآیند کمک میکند. مواد آلی باکتری ها و قارچ های هوازی فرآیند شیمیایی را با تبدیل ورودی ها به گرما، دی اکسید کربن و آمونیوم مدیریت می کنند.
مراحل تولید کمپوست
۱- ابتدا یک مکان برای تولید کمپوست آماده کنید. (ترجیحا محیط فاقد نور و مرطوب باشد
۲- ظرف مناسبی برای درست کردن کود کمپوست در نظر بگیرید.
۳- لایه زیرین توده کودکمپوست باید خاک خالی باشد. شاخه ها یا نی را برای کمک به زهکشی و هوادهی شمع لایه برداری کنید.
۴- اکنون لایه های متناوب، مرطوب (ضایعات غذا) و خشک (برگ یا کاه) را به خاک اضافه کنید.
۵- اضافه کردن کود یا هر منبع نیتروژن دیگری در فرآیند تولید کود کمپوست مهم است.
۶- همچنین با آبیاری با شلنگ یا آبپاش مطمئن شوید که شمع مرطوب بماند.
۷- روی آن ها را با ورقه های پلاستیکی، چوب یا برزنت بپوشانید.
۸- آخرین مرحله این است که هر چند هفته یکبار شمع را بچرخانید تا مقداری اکسیژن به آن برسد.کمپوست زمانی به پایان می رسد که تیره، پر رنگ است و محتوای اصلی آن نباید قابل تشخیص باشد. فقط به یاد داشته باشید که آماده سازی کمپوست می تواند بین ۳ تا ۱۲ ماه برای استفاده طول بکشد.
روش های تهیه ورمی کمپوست
تولید ورمی کمپوست یا کود ورمی کمپوست با استفاده از کرم های قرمز برای تجزیه مواد آلی به کودکمپوست با ارزش بالا است. روش های مختلفی برای تولید کود کمپوست ورمی است، از جمله: روش های هندی، تانک، پشته ایی روباز، پشته ایی بسته، راکتوری و … مرحله ایی کلی از تهیه ورمی کمپوست عبارتند از:
۱-گودالی به عمق حدود ۳۰ سانتی متر حفر کنید. (می توانید از ظرف مناسب نیز استفاده کنید
۲- یک توری در ته گودال پهن کنید. یک لایه ماسه در حدود ۲-۳ سانتی متر نیز روی توری گذاشته می شود.
۳- یک یا دو لایه از پوست میوه ها، ضایعات سبزیجات، برگ های سبز، تکه های روزنامه، فضولات خشک شده حیوانی را روی لایه ماسه پخش کنید.
۴- مقدار کمی آب بپاشید تا لایه خیس شود.
۵- لایه ها را فشار دهید تا هوا و رطوبت کافی داشته باشد.
۶-مقداری کرم ورمی کمپوست را به گودال اضافه کنید.
۷- کل گودال را با یک پارچه بپوشانید.
۸-کرم های سرخ نیاز به غذا دارند. سبزیجات و پوست میوه ها، بقایای قهوه و چای و علف های هرز مزرعه یا باغ را اضافه کنید.
۹-پس از ۳ تا ۴ هفته، مقداری غذای زائد دیگر را در گوشه ای از گودال اضافه کنید تا کرم ها به سمت غذای تازه اضافه شده حرکت کنند.
۱۰-کمپوست را از گودال خارج کرده و چند ساعت در آفتاب خشک کنید.
راه های تشخیص آماده بودن کود کمپوست
چند راه برای تشخیص آماده بودن کود کمپوست برای استفاده وجود دارد:
•به نظر می رسد خاک سطحی تیره و شکننده است.
•بوی مطبوع و خاکی دارد و نباید بوی آمونیاک داشته باشد: یک مشت از کود کمپوست را برداشته و آن را در یک کیسه پلاستیکی در بسته قرار دهید. بعد از ۳ روز کیسه را باز کرده و بو کنید. اگر بوی ترش داشت، کمپوست به پایان نرسیده و هنوز میکروارگانیسمهایی در کار است. اگر بوی خوش و خاکی داشت، آماده استفاده است.
•مواد آلی اصلی (به استثنای چند مورد) دیگر نباید قابل تشخیص باشند. اگر چند ماده سرسخت مانند ذرت یا خرده چوب وجود داشته باشد که تجزیه نمی شوند، اشکالی ندارد. این مواد نباید در کمپوست نهایی استفاده شوند، اما باید توسط فرآیندی به نام “غربالگری” فیلتر شوند.
•توده کمپوست باید به نصف اندازه کوچک شده باشد.
•شمع باید به دمای هوا، حدود ۵۰ درجه فارنهایت باز می گشت
.مزایای کود کمپوست برای گلدان
کمپوست برای گیاهان آپارتمانی و گلدانی مفید است زیرا مواد مغذی مانند نیتروژن، پتاسیم، فسفر، کلسیم، منیزیم، سدیم را به خاک گلدان اضافه می کند. ارگانیسم های مفیدی را به خاک گلدان معرفی می کند که به بهبود بافت و افزودن مواد مغذی کمک می کند.
کلام آخر:کود کمپوست باعث افزایش محتوای مواد آلی در خاک می شود که به نوبه خود باعث بهبود بافت، زهکشی و حاصلخیزی خاک می شود. همه این ها به داشتن گیاهان شادتر و سالم تر کمک می کند. با تولید کود کمپوست و استفاده از آن، شبکه غذایی خاک تقویت می شود. کودکمپوست سیستم ایمنی گیاهان را تقویت می کند. بنابراین، گیاهانی که با کودکمپوست رشد می کنند، مقاومت بیشتری در برابر بیماری ها یا تنش ها، مانند خشکی، آفات، یا شرایط شدید آب و هوایی دارند. همچنین با تولید کمپوست از مواد زائد خانگی به بازیافت زباله ها و چرخه محیط زیست کمک قابل توجهی می شود.
مهدیه کرمی
کارشناسی منابع طبیعی – محیط زیست