حسادت واکنشی هیجانی است که از حدود سن یک و نیم سالگی تا دوسالگی آغاز میشود و با رشد کودک، ممکن است تا بزرگسالی ادامه یابد. کودک حسود ممکن است به یک شخص خودنما تبدیل شود. حسد به هر صورت که ظاهر شود شادی را از شخص می گیرد و به سازگاری او صدماتی وارد می کند. شخصی که در کودکی گرفتار حسد باشد ممکن است در تمام عمر به مردم و جهان با نظر حسد و بدبینی نگاه کند. البته حسادت مثبت یا غبطه باعث پیشرفت فرد و تلاش بیشتر او برای رسیدن به هدف می شود.
با کودک حسود چه کنیم؟
فرونشاندن حسادت کودک از طریق فشار یا اجبار امکانپذیر نیست؛ بنابراین برای جلوگیری از حسادت و رقابت بچگانه، راهکارهایی به والدین پیشنهاد می شود .
تفهیم و آگاهی: به کودک گفته شود که ما تو را دوست داریم و اگر به کودک دیگر بیشتر توجه میشود به خاطر کوچکی و ناتوانی اوست و او هم زمانی همینقدر کوچک و ناتوان بوده است. این خودشناسی و اعتمادبه نفس مانع از آن می شود که کودک خود را با نوزاد مقایسه کند و او را رقیب خود به حساب آورد.
رعایت اعتدال: والدین در عین توجه و محبت به نوزاد، بخشی از محبت خود را متوجه کودک دیگر کنند و از مقایسه آنها بپرهیزند. همچنین اطرافیان و اقوام نیز باید از دور کردن کودک از اطراف نوزاد و توجه بیش از حد به نوزاد بپرهیزند و بالعکس بخش زیادی از توجه خود را معطوف کودک نمایند تا در وی حس منفی حسادت به وجود نیاید .
محبت در تنهایی: والدین باید روزانه مدت کوتاهی از وقت خود را به کودک اختصاص دهند، او را در کنار خود بگیرند و با او بازی کنند تا احساس کند همچون گذشته موردتوجه است. به ویژه هنگام شیر خوردن نوزاد، که معمولا بچه اول، رفتاری انفعالی و گاهی توأم با حسادت از خود بروز می دهد.
ایجاد زمینه اعتماد و جرأت دادن: والدین باید به او اطمینان بدهند که از داشتن چنین فرزندی احساس لذت می کنند و با اینکه نوزاد هم به رسیدگی و توجه زیادی نیاز دارد، او را دوست می دارند و می خواهند او خوشحال و راضی باشد. همچنین والدین باید با کارهایی که نشانه رشد و توانایی و بزرگی کودک است به او یادآور شوند که قوی و شجاع است و می تواند کارهای خودش را به خوبی انجام دهد.
ارجاع کار: کودکان دوست دارند از بزرگترها تقلید کنند؛ بنابراین هنگامی که کودک آماده کمک کردن است، والدین می توانند کارهای نوزاد را در صورت تمایل به او واگذار کنند؛ کارهایی مثل نگهداری، آرام کردن، خنداندن، سرگرم کردن، لباس پوشاندن و مشابه اینها.
عقده تکانی و ابراز احساسات منفی: نگاهداشتن حسادت به زیان کودک است و لازم است آن را بیان کند و به پدر و مادر بگوید که کودک دیگر را دوست ندارد. والدین باید به کودک بیاموزند که به جای تندی و خشونت، عصبانیت خود را به زبان آورد و آن را ابراز کند و خودشان نیز در برابر بروز این عصبانیت خونسردی خود را حفظ کنند.
تشویق به صبر و حوصله در کودکان: بیشتر کودکان به ویژه کودکان اول برای اینکه به خواسته های خود برسند عادت ندارند مدت زیادی را صبر کنند، ولی پس از به دنیا آمدن نوزاد مجبورند برای تقاضاهای خود منتظر بمانند؛ پس اگر کودک منتظر ماندن را به معنی بی توجهی والدین نسبت به خود تلقی کند و از این بابت ناراحت و عصبانی شود. والدین باید این باور غلط را با یاددادن صبر و حوصله به او و تشویق او به خاطر صبرش، از بین ببرند و با ظاهرشدن اولین نشانه های بی صبری، توجه خود را به او معطوف کنند .
