دکتر یاراحمدی ، به زودی: سنگ آهن مرکزی بافق در زمره شرکتهای قوی در اکتشافات عمیق

به گزارش پایگاه خبری افق بافق؛ به نقل از مرکز اطلاع رسانی شرکت؛ مصاحبه با دکتر یاراحمدی بافقی رئیس پژوهشکده فناوری های معدنکاری دانشگاه یزد و مشاور معدنی شرکت سنگ آهن مرکزی در خصوص شرایط اکتشافات معدنی شرکت
با چشم انداز موجود به نظر می رسد دسترسی به ماده معدنی مورد نیاز شرکت سنگ آهن مرکزی دارای شرایطی مناسب‌تر از قبل بوده و امید است با برنامه های پیش رو محقق گردد.

۱- با توجه به مشکل چند سال اخیر شرکت سنگ آهن مرکزی مبنی بر تامین خوراک کارخانه فرآوری، در خصوص نحوه برخورد با مشکل در سال های گذشته توضیح دهید:
مهمترین چالش این شرکت تأمین خوراک مورد نیاز شد
از زمانی که شرکت سنگ آهن مرکزی از بدنه دولت جدا گردید و از مجموع آنومالی های ۶۲ گانه اکتشافی آن تنها معادن چغارت و سه چاهون در قیمت گذاری واگذاری آن به صندوق بازنشستگی فولاد مورد محاسبه قرار گرفت طبیعتاً مهمترین چالش این شرکت تامین خوراک مورد نیاز شد. البته در سال های اولیه این مسئله خیلی محسوس نبود چرا که علاوه بر تامین ماده معدنی از این دو معدن، انبار های ماده معدنی پرعیار پرفسفر و کم عیار جامانده از زمان قبل از احداث کارخانه های فرآوری چغارت و سه چاهون، قابلیت تامین مواد معدنی مورد نیاز کارخانه های فرآوری شرکت را داشتند. در سال های اخیر که حلقه ی دسترسی به ماده معدنی سنگ آهن از دو معدن اشاره شده تنگ تر شده و مسائلی از جمله تقلیل ذخیره، پتانسیل های ریزش دیواره، جریان و فشار آب های زیرزمینی، کمبود ماشین آلات و قطعات یدکی، افزایش قیمت تمام شده و گریبان گیر شرکت گردیده است، راههایی از جمله شرکت در مزایده آنومالی های منطقه از طرف شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران و خرید سنگ از معادن کوچک بخش خصوصی نیز در دستور کار قرار گرفت. ماحصل رایزنی ها و مزایده ها منجر شد اختصاص ۵۰ درصد از ذخیره ی آنومالی D۱۹ (ذخیره مقدماتی ۱۰۰ میلیون تن با عیار متوسط ۴۳ درصد) و ۴۰ درصد ذخیره آنومالی شمالی (ذخیره مقدماتی ۲۳۵ میلیون تن با عیار متوسط ۲۸ درصد) و باقیمانده ی معدن میشدوان به شرکت که البته علی رغم مشکلاتی که در آینده با شرکای اجباری این معادن خواهیم داشت، هیچ کدام از این معادن به دلیل عمق دسترسی به ماده معدنی و یا پایین بودن عیار به معنای واقعی قابلیت تامین خوراک پایدار را پیدا نکرده اند. لازم به ذکر است حدود ۳.۶۶ میلیون تن (۲.۵ میلیون تن سال ۱۴۰۰ و ۱.۱۶ میلیون تن سال ۱۴۰۱ تا کنون) سنگ آهن نیز در دو سال گذشته به صورت متفرقه از معادن کوچک اطراف خریداری شده است که بخشی از پاسخ به نیاز شرکت بوده است.

۲- چشم انداز تامین مواد اولیه مورد نیاز شرکت سنگ آهن مرکزی را چگونه ترسیم می کنید:
یکی از دغدغه های مهم مدیران شرکت در چند سال اخیر تامین خوراک مورد نیاز کارخانجات فرآوری و مشتریان شرکت بوده است. بطوریکه همه ی ظرفیت های خود را جهت حل این چالش به کارگرفته اند. برخی با راه حل های کوتاه مدت و برخی به دنبال ایجاد راهکارهای پایدارتر. برخی با نگاه بر ذخایر درون شرکت و برخی با توجه به ذخایر بیرونی شرکت. اما یک مسئله که در تمام دوره ها نسبت به آن غفلت و یا کم توجهی شده است، اکتشاف مقدماتی، تفصیلی و یا تکمیلی مناطق دارای پتانسیل و یا معادن در حال استخراج است. آنومالی های اطراف معدن چغارت و معدن سه چاهون و آنومالی های میشدوان، شمالی، ۱۳ و ۱۷ واگذارشده از شرکت تهیه و تولید مواد معدنی از جمله مواردی است که یا شناخته شده نیستند و یا نیازمند افزایش میزان اعتماد به ذخیره اند. لذا یکی از برنامه های در دستور کار شرکت در ۱۰ سال گذشته می بایست انجام حفاری اکتشافی در معادن اشاره شده باشد.

مسئله توسعه حفاری اکتشافی در شرکت مورد توجه مدیران قرار گرفته است
خوشبختانه در چند سال اخیر مسئله توسعه حفاری اکتشافی در شرکت مورد توجه مدیران قرار گرفته و مدیریت جدید برنامه خرید چند دستگاه حفاری اکتشافی (البته از شرکت های دانش بنیان داخلی)، آموزش پرسنل مورد نیاز و اجرای حفاری در سال آینده به میزان حداقل ۳۰ هزار متر را در دستور کار قرار داده است.
از دیگر برنامه های شرکت جمع آوری دستگاه های اکتشاف ژئوفیزیکی منحصر به فرد خود در مجموعه ای به نام آزمایشگاه ژئوفیزیک کاربردی به همراه برنامه خرید پهپاد مورد نیاز اکتشافات، انجام فعالیت های ژئوفیزیکی و تحلیل های مربوطه توسط کارکنان شرکت و اعضای هیات علمی دانشگاه میسر خواهد شد و به زودی سنگ آهن مرکزی در زمره شرکت‌های قدرتمند در انجام اکتشافات ژئوفیزیکی نسبتا عمیق قرار خواهد گرفت.
ظرفیت دیگر فعال شده در ماه های اخیر جهت تامین مواد معدنی مورد نیاز شرکت سنگ آهن مرکزی ایران، آنومالی های تحت نظارت سازمان انرژی اتمی ایران است که طی جلسات مستمر و پیگیری های صورت گرفته از طرفین در حال ثمر دادن است و قرار است شرکت سنگ آهن مرکزی بر اساس نتایج ژئوفیزیک عمیق صورت گرفته شبکه حفاری اکتشافی را طراحی و با سرعت وارد عملیات اکتشافی و استخراجی این آنومالی ها شود. لذا پیش بینی می شود حداقل ۲۰ هزار متر حفاری اکتشافی دیگر نیز در این محدوده ها در سال پیش رو مورد نیاز باشد
تا امکان مقدماتی استخراج فراهم گردد. بر اساس تخمین های صورت گرفته ذخیره آنومالی های مدنظر این پیمان شاید بیشتر از ذخایری باشد که در پاراگراف قبل در خصوص آن توضیح داده شد.
ذخایر معدنی کشور افغانستان بخصوص سنگ آهن های واقع در غرب این کشور که ادامه کانی سازی سنگان خاف در شرق کشورمان می باشد از دیگر اهداف تامین خوراک شرکت است که در ابتدای سال در دستور کار قرار گرفت و طی کنسرسیومی ۶ طرفه با دیگر شرکت های معدنی منتظر نتیجه ی مزایده مربوطه هستیم.
نتیجتا با چشم انداز موجود به نظر می رسد دسترسی به ماده معدنی مورد نیاز شرکت دارای شرایطی مناسب تر از قبل بوده و امید است با برنامه های پیش رو محقق گردد.

۳- بسیار خوب، از نیازها و برنامه اکتشافی شرکت گفتید، ممنون می شوم از مدیریت حوزه استخراج و برنامه های مورد نظر شرکت در این حوزه بفرمایید.
در حال حاضر مدیریت استخراج شرکت شامل دو بخش طراحی و عملیات معدنی است که بخش عملیات معدنی برون سپاری شده و بخش طراحی توسط کارشناسان شرکت در دو دفتر طراحی معدن چغارت و سه چاهون در حال اجراست. در چند سال اخیر جهت تامین مواد معدنی مورد نیاز واحدی در حوزه معاونت معدنی با عنوان مدیریت فنی معادن تشکیل که وظیفه بررسی شرایط اکتشافی و قابلیت های استخراجی معادن خارج از محدوده شرکت را به عهده دارد.
برنامه های جدید حوزه معاونت معدنی در بخش مدیریت استخراج را به طور خلاصه می‌توان به شرح زیر دسته بندی نمود:
الف) هوشمند سازی استخراج معادن: یکی از برنامه های در دستور کار حوزه معاونت معدنی است که ساده ترین عملیات آن بحث دیسپاچینگ ماشین آلات استخراجی برای افزایش راندمان و جلوگیری از خطاهای فاحش استخراجی است.
ب) ایجاد کمیته های علمی تصمیم سازی: کمیته های علمی اکتشاف معدن، طراحی و برنامه ریزی، عملیات استخراجی، ژئومکانیک و . . . وظیفه ی آموزش، پژوهش و تصمیم سازی را بر عهده داشته و قرار است به حذف برخی هزینه های جاری مرتبط با طراحی و برنامه ریزی شرکت منجر گردد.
ج) مدیریت دانش: در بیش از ۵۰ سال عمر شرکت سنگ آهن مرکزی حتی یک برگ تجربه ی مهندسین شرکت اگر هم نوشته شده است، مورد ثبت قرار نگرفته است چه رسد به اینکه بتوان در آن جستجو کرد و یا ارزش مهندسین هر بخش را تعیین نمود. از برنامه های ارزشمند این حوزه راه اندازی سیستم مدیریت دانش می باشد.
البته لازم است در خصوص مدیریت استخراج شرکت بطور مفصل در یک جلسه دیگر در خدمتتان باشیم تا بطور جزئی و دقیق این فرایند مهم شرکت را تشریح نماییم.