در طول تاریخ بشری از زمانی که آدم (علیه السلام) در این عالم خاکی هبوط کرد و گام در این دار فانی گذاشت، محل و فضایی برای عبادت و نیایش حضرت حق(جل و جلاله) تعیین شد. تمام ادیان توحیدی محلی را برای پرستش خداوند و راز و نیاز با هستی مطلق تعیین کردند و هر کدام به اسمی و رسمی خوانده شد: کنیسه، کلیسا و مسجد به همان محل عبادت خداوند در ادیان یهود، نصاری و اسلام گفته می شود.گفته می شود« نزدیک به ده هزار مسجد در کشور وجود دارد.» (1) به واسطه نقش مساجد 21 آگوست هرسال، برابر با 30 مرداد، روز جهانی مسجد نامیده شد.
بنا بر پیشنهاد سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و مطابق با تصویب نامه وزیران امور خارجه کشورهای اسلامی در نشست تهران، روز بین المللی مسجد، سی و یکم مردادماه و همزمان با سالروز آتش زدن مسجدالاقصی توسط حکومت منفور صهیونیستی در سرزمین فلسطین اشغالی، برگزار می شود. در این روز کشورهای اسلامی به فراخور توان و موقعیت خود و با هدف تکریم به کارکرد مسجد و نگهداری از آن ها به عنوان مکانی پاک، در گرامی داشت این روز برنامه هایی دارند.
در کشور ما تلاش می شود با نشان دادن معیاری درست و سنجیده، نقش مساجد تبیین شود؛ از جمله اعلام مطالبات و نیازهای این مکان، شناخت فضاها وابسته در زمان های گذشته و کنونی، تسریع کارکرد مساجد در تعامل بین دین و دولت و پاسداشت ائمه جماعاتی که موفق عمل کرده اند. در این روز تلاش می شود تا سازمان های متولی نسبت به تشریح قداست و بزرگی این مکان شریف اهتمام بورزند و منابع انسانی که در امور مساجد فعال بوده مورد تشویق و ترغیب قرار بگیرند. یکی دیگر از اموری که مورد توجه هست تلاش برای به روزرسانی محتواهای فرهنگی و رفع شبهات رایج در بین مردم و مومنین اعم از زن و مرد می باشد؛ چرا که «مساجد مخصوص و از آن خدایند، پس نباید با خدا کسی را پرستش کنید». (2)براساس این آیه قرآنی صاحب اصلی مسجد، ذات پاک حق تعالی است که در آن جا میزبان بندگان مؤمن خود است که برای بندگی به سوی او حرکت می کنند. در حدیثی از امام صادق علیه السلام نقل شده که درباره شأن نزول آیه بالا چنین فرمودند: «چون یهود و نصاری، هنگام حضور در معبدهای خود، به خدای متعال شرک می آوردند، خداوند به پیامبرش امر کرد که در مساجد، خدا را به یگانگی یاد کرده و او را پرستش کنند»(3) پس مساجد از آن خداست و رفع مشکلات بندگان خداوند توصیه ایی است به کرات از سوی بزرگان دین نقل شده است.
امروزه به نوعی کارکرد این مکان های شریف، کاهش یافته است! مساجدی که در روزگاری همگی و تمامی معارف و احکام اسلامی، شامل مسایل آموزشی و تربیتی در آنجا توسط استادان مبرز و بزرگ انجام می شد، امروزه مختص به برگزاری نمازهای یومیه شده است. مساجدی که در صدر اسلام جایگاه قضاوت و صدور احکام قضایی بود امروز تبدیل به برگزاری مراسمات ختم شده است! مساجدی که روزگاری مهم ترین احکام سیاسی و فرمان های عزل و نصب در آن صادر می شد تبدیل به امورمذهبی شده و دیگر خبری از مسایل جاری و مشکلات نمازگزاران و حل و فصل آن نیست! در منشور رهبر معظم انقلاب اسلامی تاکید شده است که « سنت بسیار با برکت اجتماع در مساجد را، باید هم چنان نگاه داشت؛ جوان ها مسجد را کلاس درس و صحنه رزم بدانند و به مساجد رو کنند.»(4)
امید است که متولیان امورمساجد به وظایف و کارکرد مساجد در پیشبرد امور مومنین و مومنات توجه ایی بیش از پیش داشته باشند.
منبع:
(1) https://ircud.ir/
(2) سوره جن آیه 18
(3) https://tik.ir/
(4) ره توشه راهیان نور، (ویژه جوانان)، تابستان 1376، دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم.
دکتر محمدحسین تشکری بافقی
صاحبامتیاز و مدیرمسئول