تشبیه تحصیل علم به خرید اسب

«ممل»گفت: به بازار رفتم تا اسبی بارکش برای درشکه ام خریداری کنم؛ اما از قضا وزیر «دارالتعلیم»را دیدم که مشغول خرید اسبی راهوار و تیزپای بود.
به ایشان عرض کردم خریدن اسب چگونه است؟
گفت: اسب خریدن هم عین آموزش طفلان دارالتعلیم هست! هر مقدار که سکه و زر بیشتر بدهی فرزندت در مدرسه ایی بهتر درس خواهد خواند.
«اقاتفی»گفت: یعنی وزیر خرید اسب و مدرسه را یکسان و به مانند هم تشبیه کرده است؟
«ممل»گفت: به گمانم همین مقصود او بود!
«اقاتقی»گفت: کسی نبود تا به وزیر بگوید؛ یا ایهاالوزیر! آموزش کودکان، نوجوانان و جوانان بنا بر قانون رایگان است! نباید که والدین برای تعلیم و تربیت فرزندان خود دینار و درهمی به‌دارالتعلیم بابت آموزش بپردازند!
ممل»گفت: پس بی جهت نیست که وزیر تحصیل علم و خرید اسب راهوار و تیزپای را یکی می داند و سیاستش آن است که «هر مقدار پول بدهی آش می خری!»