شاید شنیده باشید که بیشترین آسیب وارد شده به زمین از طرف انسان، مصرف‌گرا بودن ما و تولید پلاستیک بوده است. هر نوع استفاده‌ی بیش از حدی از گاز، غذا، لباس، ماشین، مبلمان، آب، اسباب بازی، وسایل الکترونیکی و هر کالای دیگری به عنوان مصرف‌گرایی بیش از حد شناخته شده و به زمین آسیب زده است. اگر قرار است برای حفاظت از محیط زیست و نجات زمین کاری کنیم باید عادت‌های مصرفی و روش تأثیر هر خرید یا اقدام بر اکوسیستم را بازنگری کرده و در صورت لزوم تغییرشان دهیم.
خبر خوب اینکه روش‌های سازگار با محیط زیست و حمایت از اکوسیستم اصلا گران، سخت یا ناخوشایند نیست. حتی شروع این سبک از زندگی می‌تواند برای شما، خانواده و همکارانتان یک چالش سرگرم کننده باشد. ممکن است فکر کنید این تغییرات در سطح فردی پیش می‌آید و تأثیر چندانی بر محیط زیست کلان ندارد اما نباید فراموش کنید که هر تغیر بزرگی با برداشتن چند قدم کوچک انجام شده است. اگر همه در اجرای روش‌های پیشنهادی در این مطلب جدی و ثابت قدم باشند حتما در آینده سیاره‌ای تمیزتر خواهیم داشت.
چگونه از محیط زیست محافظت کنیم؟ ۱۲ پیشنهاد کاربردی
امروز و در این مطلب قرار است با هم ۱۲ روش ساده‌ی حمایت و نگهداری از زمین را یاد بگیریم. پس اگر شما هم بارها از خود پرسیده‌اید که برای حفظ محیط زیست چه باید کرد بهتر است قلم و کاغذ را آماده کنید و هم‌زمان با خواندن این مطلب لیست کارهایی که باید روش انجامشان را تغییر دهید بنویسید. این اقدامات در سطح فردی تاثیرگذار است و جای اقدامات نهادهای دولتی همچون سازمان حفاظت محیط زیست را نمی‌گیرد. با این وجود شاید وقت آن رسیده باشد که سهم خود را هر چند کوچک در حفظ کره زمین ادا کنیم.
۱. کمتر مصرف کنید
شاید باور نکنید اما کاهش مصرف تأثیر بسیار زیادی بر حفاظت از محیط زیست می‌گذارد. درواقع ترکیب کاهش مصرف، استفاده‌ی مجدد و بازیافت می‌تواند محیط زیست را نجات دهد. وقتی عادت خرید کردن بیش از حد را کنار بگذارید و به خرید بعضی چیزها «نه» بگویید کمی سخت است. برای غلبه بر این سختی می‌توانید به سراغ خرید کالاهای ارزان قیمت بروید، به جای خرید کالاهای بسته‌بندی شده‌ی فروشگاه‌ها به سراغ بازار بروید و خرید عمده انجام دهید، برای فرزندانتان جدیدترین اسباب‌بازی‌ها را نخرید و به آن‌ها یاد بدهید که اسباب‌بازی‌هایی که دارند سرگرم شوند.
جلوگیری از ورود کالاهای غیرضروری به زندگی کمک می‌کند که صرفه‌جویی کنید، هزینه‌ها را کاهش دهید و شلوغی‌های خانه کمتر شود.
تمام این کارها این نوید را می‌دهد که زندگی شما بدون خرید دائمی هم خوب خواهد بود و متوجه می‌شوید که خیلی از موارد برای زندگی کردن ضروری نبوده‌اند. خیلی از خریدهای ما بعد از مدتی سهم سطل زباله می‌شوند یا پشت انبوه وسایل دیگر خاک می‌خورند. اگر شما هم از آن دسته افراد هستید که انباری‌های شلوغ و پر از وسیله دارند حتما باید روی رفتار خریدتان بازنگری کنید. دفعه‌ی بعدی که برای خرید وسیله‌ای وسوسه شدید یا می‌خواستید کالای غیرضروری را بخرید با خود فکر کنید که آیا وجود این وسیله کیفیت زندگی‌تان را بهبود می‌بخشد یا خیر. اگر تأثیری توی کیفیت زندگی شما نداشت با یک «نه» قاطع خرید را فراموش کنید.
۲. کمپوست تولید کنید
چگونه از طبیعت محافظت کنیم؟ با تولید کمپوست. تولید کمپوست کاری است که تأثیر مثبت بسیار زیادی بر حفاظت از محیط زیست می‌گذارد اما خیلی کم به آن پرداخته شده است. در حیاط خانه یا در تراس محلی را برای دفن زباله‌های تر و ته مانده‌ی مواد غذایی آماده کنید و اجازه دهید این زباله‌ها با خاک مخلوط شوند تا پس از مدتی پوسیده شده و تبدیل به کمپوست شوند.
با تولید کمپوست علاوه بر حذف مقدار زیادی زباله از چرخه‌ی تولید زباله، خاک غنی و رایگان برای استفاده در باغچه را در اختیار شما قرار می‌دهد. در بعضی از شهرها سطل‌های مخصوص مواد آلی در کنار سطل‌های زباله قرار دارند که توسط سازمان بازیافت به صورت منظم تخلیه می‌شوند. اگر به این سطل‌ها دسترسی ندارید خیلی راحت می‌توانید این کار را خودتان در خانه انجام دهید.
۳. وسایل چندبار مصرف را انتخاب کنید
فکر کنید در روز چند لیوان یکبار مصرف استفاده می‌کنید، چند بطری نوشابه و آب و آبمیوه را به سطل زباله می‌اندازید، از چند نی پلاستیکی استفاده می‌کنید، چقدر کیسه‌ی پلاستیکی برای خرید استفاده می‌کنید، چند ظرف یکبار مصرف غذا را استفاده و دور می‌اندازید. بالاخره همه‌ی این پلاستیک‌های یکبار مصرف جایی به شکل زباله جمع می‌شوند و تأثیرات مخرب خود را بر روی خاک، اقیانوس‌ها و زندگی موجودات دریایی به جا می‌گذارند.
تمام مواردی که در بالا عنوان شد، و خیلی از وسایل مصرفی دیگر، جایگزین مناسبی برای استفاده‌ی چند باره دارند. با استفاده از این وسایل می‌توانید از محیط زیست به شکل قدرتمندی محافظت کنید. هرچه بیشتر از ظرف های چند بار مصرف و ماندگار استفاده کنید زباله‌ی کمتری تولید کرده و بیشتر و بیشتر از محیط زیست حمایت خواهید کرد.
مثلا می‌توانید یک لیوان فلاسکی برای خرید قهوه بخرید، یک فلاسک یا بطری کوچک برای همراه داشتن آب خنک بگیرید، یک نی فلزی و لیوان مخصوص نوشیدنی همراهتان داشته باشید. اگر هر روز با خود به محل کارتان غذا می‌برید چند ظرف مخصوص و در دار بگیرید تا غذایتان را با آن‌ها به محل کار ببرید. به جای استفاده از کیسه‌های پلاستیکی همیشه چند کیسه‌ی پارچه‌ی همراهتان داشته باشید تا برای خرید میوه و خوار و بار نیازی به پلاستیک نداشته باشید.
تمام این رفتارهای کوچک و ساده می‌تواند در بلند مدت تأثیر عجیب و بزرگی بر حفاظت از محیط زیست بگذارد. تصور کنید روزی یک لیوان قهوه می‌خورید، پس سالانه ۳۶۵ لیوان پلاستیکی در دار روانه‌ی طبیعت می‌کنید. این فقط یک لیوان قهوه است و هنوز موارد دیگر را محاسبه نکرده‌ایم! حتی یک راه حل جدید برای نریختن زباله در طبیعت می‌تواند به سهم خود تاثیرگذار باشد. برای اینکه تأثیر این جایگزینی را بیشتر درک کنید همین حالا یک لیست از موارد مصرفی روزانه، هفتگی و ماهانه‌تان را یادداشت کنید و حساب کنید در سال چه حجمی از زباله‌های غیر قابل تجزیه به طبیعت اضافه می‌کنید. بعد از نوشتن این لیست به راحتی و با کمال میل این تغییر را ایجاد خواهید کرد و مشتاق‌تر خواهید بود بدانید برای داشتن محیط سالم چه کارهایی باید انجام دهیم.
۴. وسایل قدیمی را بازسازی کنید
بازسازی وسایل قدیمی
وسایل قدیمی را پیدا کنید و قبل از دور ریختن از زاویه‌ی جدیدی به آن‌ها نگاه کنید. خیلی از این وسایل با کمی رنگ خوردن، ترکیب شدن با وسایل دیگر یا تعمیر می‌توانند دوباره استفاده شوند. در واقع بازسازی وسایل قدیمی یک راهکار خلاقانه برای حفاظت از محیط زیست است. شما می‌توانید با کمی سلیقه زباله‌ها را به گنج تبدیل کنید.
خلق چیزهای جدید مثل کارهای هنری، اسباب‌بازی‌های جدید یا اکسسوری‌های دست‌ساز هم یک سرگرمی جدید است هم وسایل جدیدی برای استفاده در اختیار شما قرار داده و باعث صرفه‌جویی در هزینه‌هایتان می‌شود. مهم‌تر از همه از سرازیر شدن وسایل به سمت سطل زباله و انباشته شدن در طبیعت جلوگیری می‌کند.
کودکان عاشق ساختن چیزهای جدید هستند. می‌توانید قبل از اینکه با هم ببرای خرید وسایل کاردستی به فروشگاه مراجعه کنید انباری خود را بررسی کنید وسایل دور ریختنی و قدیمی را در اختیارشان قرار دهید تا بتوانند با خیال راحت تمام خلاقیتشان را برای ساخت وسایل جدید خرج کنند.
۵. بازیافت کنید
بازیافت وسایل متفرقه
اگر نمی‌توانید وسایل را به کسی ببخشید، اگر از آن‌ها کمپوست تولید نمی‌شود، اگر نمی‌توانید مصرفشان را کاهش دهید، اگر نمی‌توانید آن‌ها را به وسایل جدید تبدیل کنید و دوباره استفاده کنید باید به بازیافت مجدد فکر کنید. بررسی کنید که چه چیزهایی در سطل زباله قابل بازیافت هستند. جلوگیری از دور ریختن وسایل قابل بازیافت منجر به کاهش حجم زباله شده و در نهایت از زمین‌مان محافظت می‌کند.
همچنین می‌توانید با شهرداری یا سرای محله‌تان صحبت کنید تا پایگاه‌های تحویل زباله و بازیافت مواردی مثل باتری‌ها، لوازم الکترونیکی و لوازم خانگی را به شما معرفی کنند تا بتوانید تمام این وسایل را به آن‌ها تحویل دهید. در بعضی از پایگاه‌های بازیافت می‌توانید در ازای تحویل زباله‌های خشک محصولاتی مثل پودر لباسشویی، باتری جدید یا محصولات خوراکی دریافت کنید.
مهدیه کرمی
کارشناس منابع طبیعی-محیط زیست
